Zestawienie organizacyjne PGR od 1945 r. do 1993 r.

Skład gospodarstw należących do zespołu Kostów wraz kierownikami:

W tym wypadku wszystkie PGR ziemi Kluczborskiej znalazły się pod jednym kierownictwem, oprócz tylko jednego PGR Wojsławice, które zostało przekazane do Gospodarstwa Hodowli Roślin w Uszycach w powiecie oleskim, zaś młyn przekazano byłemu właścicielowi rodzinie Musiał z Uszyc.

Od 01.07.1957 r. PGR Inspektoratu Kluczbork stały się przedsiębiorstwem na pełnych rozrachunkach finansowych, a byli kierownicy zostali powołani na dyrektorów przedsiębiorstwa, natomiast księgowi na głównych księgowych.

Kadra dyrektorów przedsiębiorstwa i głównych księgowych od 01.07.1957 r.

Paruszowice Jerzy Urodów - dyrektor, Lucyna Zemska - księgowa,

Pszczonki Bronisław Politański – dyrektor, Stanisław Brachowski - księgowy,

Dobiercice Marian Wiśniewski - dyrektor, Władysław Husar - księgowy,

Chudoba Józef Szczepański - dyrektor, Jan Cieślak - księgowy,

Biskupice Władysław Wejner - dyrektor, Rozalia Muszyńska - księgowa,

Kluczbork Apolonii Kowalski - dyrektor,

Krzywizna Mikołaj Śmiałkowski - dyrektor,

Kostów Józef Całka - dyrektor, Reinchold Niesporek - księgowy,

Miechowa Stefan Dziekoński - dyrektor,

Rożnów Tadeusz Leszczyński - dyrektor, Ryszard Gula - księgowy,

Jakubowice Tomasz Sojka - dyrektor,

Ciecierzyn Hendryk Mierzwiak - dyrektor, Józef Nowak - księgowy,

Brzezinki Władysław Śmigiel - dyrektor, Teresa Śmigiel - księgowa,

Świniary Józef Pietrzyk - dyrektor, Adela Vogel - księgowa,

Krzywiczyny Ludwig Kołatek - dyrektor,

Wierzbica Górna Major Stasiewicz - dyrektor, Józef Kwiecień - księgowy,

Komorzno Ludwig Przyłucki - dyrektor,

Gierałcice Tadeusz Waldon - dyrektor, Mościpan - księgowy,

Proślice Aleksander Leszczyński - dyrektor, Leopold Kubacki - księgowy,

Smardy Ryszard Vonan - dyrektor,

Gotartów Wójcik - dyrektor,

Roszkowice Paweł Prandzioch - dyrektor, Maria Bocianek - księgowa,

Nasale Franciszek Tomeczek - dyrektor, Janina Tomera - księgowa.

Siedziba Inspektoratu Kluczbork jak już nadmieniałem była najpierw w Kochłowicach, a później mieściła się w budynku klasztornym aż do wybudowania w Byczynie na ulicy Słonecznej własnego budynku administracyjnego, która później była również siedzibą kombinatu Byczyna.

W takim układzie Inspektorat PGR Kluczbork przetrwał do 31.12.1972 r., to jest do nowej reorganizacji PGR Kluczbork, gdzie z 01.01.1973 r. powstały na terenie powiatu Kluczborskiego dwa kombinaty PGR.

Ruch kadrowy i wewnętrzne reorganizacje w Inspektoracie PGR Kluczbork w czasie od 01.07.1957 r. do 31.12.1972 r..

Dyrektorami w Inspektoracie PGR Kluczbork byli:

inż. Władysław Stankiewicz od 01.07.1957 r. do 30.06.1970 r.,

inż. mgr Jan Gancarz od 01.07.1970 r. do 31.12.1972 r.,ur.1930 r. zmarł w 2008 r.,

inż. Władysław Stankiewicz od 01.07.1970 r. do 31.12.1972 r. pełnił funkcje zastępcy dyrektora Inspektoratu do spraw przemysłu rolnego aż do przejścia na emeryture, to jest 31.12.1972 r..

inż. mgr Alfred Bereska ur. 1927 r. zastępca dyrektora do spraw rolnych od 1970 r.,a później również zastępca dyrektora kombinatu aż do przejścia na emeryture, zmarł nagle w kwietniu 1994 r.

W związku z tą reorganizacją przeszło wielu pracowników inżynierów technicznych jak i administracyjnych z zespołu PGR Kostów i Kochłowice do Inspektoratu PGR Kluczbork, między innymi:

inż. Stefan Trojan jako agronom ( aż do przejścia na emeryturę ) ,

inż. Jerzy Linowski agronom ( aż do przejścia na emeryturę ) ,

inż. mgr Irena Kudłacik zootechnik ( wyjechała ) ,

Antoni Bury zootechnik,

inż. Kazimierz Masterniak zootechnik,

inż. mgr Andrzej Wilczek zootechnik,

Zygmunt Binkiewicz główny księgowy.

W księgowości w Inspektoracie między innymi pracowali:

Małżeństwo Rozalia i Stanisław Murzyńscy,

Małżeństwo Szczecińscy,

Terasa Śmigiel,

Maria Lech ur.1940 r. zmarła 2003 r. wieloletnia kierowniczka sekretariatu z Inspektoratu a później kombinatu PGR,

inż. Zaleczyński,

Jan Wawrzyniak.

Nadzór weterynaryjny pełnili w lecznicy Byczyna:

Dr Ludwig Maj lekarz wet.,

Dr Jan Żuk lekarz wet.,

Dr Skibiński lekarz wet.,

Dr Andrzej Wolnik lekarz wet..

W Kluczborku:

Dr Józef Fojtar lekarz wet.,

Dr Wacław Kawalec lekarz wet.,

Dr Jan Choczaj lekarz wet..

W Wołczynie:

Dr Wiesław Chyli lekarz wet.,

Dr Kazimierz Penkala lekarz wet.,

Dr Roman Kosarowicz lekarz wet..

Lekarzem powiatowym weterynarii aż do zakończenia działalności PGR-ów w 1993 r. był Dr Eugeniusz Skrzypczak.

Przez pewien okres było zatrudnione małżeństwo Łagowskich lekarzy weterynarii

w Inspektoracie PGR Kluczbork pełnili:

Dr Anna Łagowska lekarz wet. ( na fermie trzody chlewnej ),

Dr Kazimierz Łagowski lekarz wet..

Kierownikami warsztatów naprawczych i mechanizatorami byli:

Mieczysław Wawrzyniak ( zmarł w bardzo młodym wieku ) ,

Tadeusz Wągrowski ur.1922 r. zmarł 2007 r.,

Seweryn Otorowski był wieloletnim księgowym warsztatów.

Grupa budowlana mieściła się przez całe lata w Kochłowicach.

Kolejni kierownicy od 1945 r. do 1993 r. byli:

Ginter Sznajder ur. 1928 r. wyjechał do Niemiec,

Roman Wiśniewski zmarł w młodym wieku po amputacji nogi,

Stanisław Osciepko,

Tadeusz Bednarski aż do zakończenia działalności kombinatu w 30.11.1993 r..

Nadzór budowlany pełnili:

inż. Alfred Jasiński wyjechał do Niemiec i tam zmarł,

inż. Józef Niewiara.

Grupa budowlana przez cały okres działania prowadziła w zasadzie remonty budynków mieszkalnych i gospodarczych, a zaś nowe budownictwo dokonywała na terenie Kluczborskich PGR .

Oleskie Przedsiębiorstwo Budowlane z siedzibą w Oleśnie, terenem działalności były te PGR od strony Olesna.

Namysłowskie Przedsiębiorstwo Budowlane z siedzibą w Żymiołowicach, terenem działalności były PGR Kluczborskie od strony Namysłowa.

Wymieniam niektórych pracowników:

inż. Chładzki,

Rataj kierownik budowy,

Szulc kierownik budowy.

Przedsiębiorstwa te zrealizowały wiele inwestycji mieszkaniowych i budynków gospodarczych.

Przy brygadzie budowlanej istniała przez cały okres powojenny przy PGR Kluczbork grupa melioracyjna,

kierownikami byli:

Józef Lorek wyjechał do Niemiec i tam zmarł,

Bogdan Chudzik zmarł w 2006 r.,

Stanisław Żuraw był wieloletnim księgowym grupy budowlanej,nagle zmarł,

Lucjan Kędzia kierował służbą socjalną.

Przewodniczącymi związków zawodowych byli:

Stefan Zimoch,

Tadeusz Zalcman.

Igancy Omelański był wieloletnim sekretarzem komitetu zakładowego PZPR.

Bronisław Omelański był wieloletnim pracownikiem pionu socjalnego.

Tadeusz Szczałkowski był pracownikiem służb zaopatrzeniowych.

Ci byli dyrektorzy tych gospodarstw, które w 1972 r. zostały włączone do powstających wówczas rejonów produkcyjnych, zostali odwołani ze stanowisk dyrektorskich tych gospodarstw, a otrzymali ponowne powołanie jako starsi specjaliści w ich rejonach produkcyjnych, przepracowali na tych stanowiskach aż do przejścia na emeryturę, dotyczyło to następujących osób:

Władysław Wejner z PGR Biskupice zmarł w 1985 r.,

Marian Wiśniewski z PGR Dobiercice zmarł w 2001 r.,

Henryk Mierbiach z PGR Ciecierzyn zmarł w 1990 r.,

Józef Szczepański z PGR Chudoba zmarł w 1977 r.,

Franciszek Tomeczek z PGR Nasale.

Powoływanie kombinatów PGR w powiecie Kluczborskim.

Następna reorganizacja, która nastąpiła w Inspektoracie PGR Kluczbork, miała miejsce w z 01.01.1973 r. gdzie Inspektorat PGR Kluczbork z 31.12.1972 r. przestał istnieć, a w miejsce tego powołano dwa kombinaty rolne PGR, a to:

Kombinat rolny PGR Byczyna z siedzibą w Byczynie na ul. Słonecznej w nowo wybudowanym budynku administracyjnym z dyrektorem naczelnym z inż. mgr Leszek Bugajem.

Kombinat rolny PGR Wołczyn z siedzibą w Wołczynie, również w nowo wybudowanym budynku administracyjnym z dyrektorem naczelnym inż. mgr Bryskim.

W opisie tych kombinatów, wymieniam tylko kombinat rolny PGR Byczyna.

Wracam do kombinatu rolnego PGR Byczyna, zanim nastąpiły powołania kombinatów, to najpierw zostały przeprowadzone wewnętrzne reorganizacje w Inspektoracie Kluczbork, a mianowicie:

Zostały powołane rejony produkcyjne, a dotychczasowe przedsiębiorstwa stały się z 01.01.1973 r. zakładami produkcyjnymi, a dotychczasowi dyrektorzy zostali powołani jako kierownicy zakładów produkcyjnych PGR.

Powołano następujące rejony produkcyjne dla kombinatu Byczyna:

Rejon produkcyjny PGR Pszczonki z siedzibą w Nasalach do którego dołączono PGR Nasale, dyrektorem mianowano inż. Stanisław Michalak.

Rejon produkcyjny PGR Roszkowice z siedzibą w Roszkowicach, dyrektorem mianowano inż. mgr Zygmunta Sikora.

Rejon produkcyjny PGR Biskupice z siedzibą w Biskupicach, dyrektorem mianowano inż. mgr Władysława Zawadzkiego, a od 01.07.1977 r. inż. mgr Andrzej Janik.

Rejon produkcyjny PGR Proślice z siedzibą w Proślicach, dyrektorem mianowano inż. mgr Aleksandra Leszczyńskiego.

Rejon produkcyjny PGR Paruszowice z siedzibą w Paruszowicach, do którego najpierw dołączono PGR Dobiercice a później PGR Chudoba, kierownikami w następującej kolejności byli: Ludwig Zemski, inż. mgr Marian Salachna i inż. Ryszard Wróbel.

Rejon produkcyjny PGR Kostów z siedzibą w Kostowie, do którego dołączono PGR Ciecierzyn PGR Miechowa, kierownikami w następującej kolejności byli: Józef Całka i inż. Marian Węgrzyn, a od 01.07.1977 r. został inż. mgr Władysław Zawadzki.

Rejon produkcyjny PGR Kluczbork z siedzibą w Kluczborku, był przez pewien czas samodzielnym rejonem produkcyjnym aż do zlikwidowania w latach 80-tych XX wieku, powodem likwidacji było to że miasto rozbudowało się na tych ziemiach po PGR Kluczbork.

30.06.1976 r. kierownika z rejonu Pszczonki inż. Stanisława Michalak odwołano, powołano na to stanowisko inż. mgr Andrzeja Janika.

Z 30.06.1977 r. rozwiązano rejon produkcyjny PGR Pszczonki i przyłączono do rejonu PGR Paruszowice, a PGR Nasale przyłączono do rejonu PGR Roszkowice, zaś gorzelnia w Bogdańczowicach która należała od 1960 r. do PGR Nasale, to została przekazana do kombinatu PGR Byczyna.

Kierownikami gorzelni w Bogdańczowicach byli:

Stanisław Sztaba,

Edward Mądrzycki ur. 1922 r. zmarł w latach 90-tych,

Janusz Wojciechowski,

inż. mgr Marek Mądrzycki.

Również w skład kombinatu PGR Byczyna wchodziła cegielnia w Bąkowie którą kierował wieloletni kierownik Włodzimierz Strzelecki ur.1918 r. zmarł 1983 r..W latach 80-tych zlikwidowano cegielnie z powodu małej opłacalności.

W tym układzie organizacyjnym w zasadzie bez większych zmian funkcjonował pod kierownictwem inż. mgr Leszek Bugaj aż do zakończenia działalności Państwowych Gospodarstw Rolnych to jest 30.11.1993 r..

Skład kadrowy kombinatu PGR Byczyna, zaznaczam większość kadry inżynierów technicznych i administracyjnych stanowiła kadra z byłego Inspektoratu PGR Kluczbork, jednak w związku z tym że powstało sporo nowych etatów, zostali też przyjęci nowi pracownicy:

inż. mgr Leszek Bugaj dyrektor naczelny kombinatu,

inż. mgr Alfred Bereska pierwszy zastępca dyrektora,

inż. mgr Kazimierz Masternak drugi zastępca dyrektora do spraw produkcji zwierzęcej,

inż. mgr Jerzy Jóźwiak trzeci zastępca dyrektora do spraw mechanizacji,

inż. mgr Sobczyk czwarty zastępca dyrektora do spraw socjalnych,

małżeństwo Łagowskich lekarze weterynarii,

inż. mgr Andrzej Wilczek pracownik działu produkcji zwierzęcej,

inż. mgr Kazimierz Turczyński przez pewien czas pełnił obowiązki zastępcy dyrektora do spraw mechanizacji, w 1975 r. był zootechnikiem w rejonie produkcyjnym Paruszowice gdzie nagle zmarł w młodym wieku w biurze PGR Paruszowice.

Pracownikami działu socjalnego zostali:

Lucjan Kędzia,

Bronisław Omelański.

Planistami byli:

inż. mgr Irena Bugaj,

inż. mgr Wacław Dzięciołowski, zmarł.

Głównymi księgowymi kombinatu byli:

Zygmunt Binkiewicz ur. 1921 r. zmarł 1997r.,

Kazimiera Moskal zmarł,

Kazimierz Ludwikowski zmarł,

Tadeusz Kujawa zmarł,

Ryszard Gula był aż do zakończenia działalności kombinatu PGR.

Pracownikami finansowymi kombinatu byli:

Zofia Zalewska zastępca głównego księgowego,

Józef Gilowski rewident finansowy wyjechał do Niemiec,

Krystyna Stankiewicz pracownik pionu finansowego,

Fiegel pracownik pionu finansowego,

Golonka pracownik pionu finansowego .

Sekretariat kombinatu prowadziły:

Maria Lech,

Lucyna Małatyńska,

Lidia Jagoda.

Pracownikami mechanizacji byli:

Rudolf Błachut kierownik warsztatów do września 1980 r. kiedy zmarł,

Zdzisław Gmyrek kierownik warsztatów zmarł w wieku 40 lat,

inż. mgr Grzegorz Olszewski kierownik warsztatów aż do zakończenia działalności w 1993 r.,

inż. mgr Piotr Kurecko zastępca kierownika warsztatów,

Tadeusz Wągrowski kierownik działu warsztatów,

Mieczysław Stojko kierownik działu warsztatów.

Leśnikiem zasobów leśnych kombinatu był Mieczysław Małaczyński,

Pracownikami technicznymi w dziale produkcji roślinnej byli:

inż. mgr Marian Salachna,

inż. mgr Piotr Maciejewski, po powrocie ze studiów stypendialnych na które został wydelegowany do USA, zmarł tragicznie.

Grupa budowlana:

Tadeusz Bednarski kierownik grupy budowlanej do zakończenia działalności PGR 1993 r.,

inż. Józef Niewiara inspektor nadzoru budowlanego.

Służba projekcyjna budownictwa:

inż. Chadzki kierownik,

Ewa Czyżewska.

Służba BHP i przeciwpożarowa.

inż. mgr Wiesław Benbenek,

Jan Kapral,

i dojeżdżająca jedna osoba z Kluczborka.

Dyrektorem przemysłu rolnego był inż. Franciszek Hirszel nadzorował gorzelnie, płatkarnie, kompleks suszarni z przechowalniami w Paruszowicach i jak również cegielnie Bąków.

Sekretarzem komitetu zakładowego PZPR był przez cały okres ( do 1989/1990 r. ) towarzysz Ignacy Omelański.

Z chwilą powstania kombinatu został zorganizowany zakład transportu i zaopatrzenia, którym przez cały okres istnienia kierował Florian Grzegorek. Po jego rozwiązaniu wyjechał do Niemiec.

W zakładzie tym był z koncentrowany cały transport ( ciągniki transportowe wszelakiego rodzaju samochody i autobusy, jak i również służby zaopatrzeniowe ) .

Księgową była Teresa Śmigiel.

Powołanie kombinatów w powiecie Kluczborskim, jak również tych rejonów produkcyjnych w 1972 r. według mnie okazało się trafną decyzją władz.

Ponieważ nie piszę żadnego dokumentu do publikacji, lecz moje wspomnienia jak już poprzednio zaznaczyłem jako uzupełnienie do mojej prywatnej kroniki, to pisze jak sam uważam za słuszne i według mnie prawdziwe.

Działalność tych kombinatów PGR w Kluczborskim od 01.01.1973 r. do zakończenia i rozwiązania PGR.

Udowodniły w całej rozciągłości że były wyższą formą organizacyjną jak poprzednio te zespoły PGR Kostów i Kochłowice jak również ten ostatni Inspektorat PGR Kluczbork.

Chociaż nie była ona dla nas ludzi z PGR ziemi Kluczborskiej nic nowego gdyż w naszym województwie działały już przed wielu latami kombinaty i jeden koło Poznania, zanim one u nas zostały powołane, a to:

Kombinat PGR Kietrz, którym kierował przez wiele lat inż. mgr Aleksander Marszałek.

Kombinat PGR Głubczyce, którym również przez wiele lat kierował inż. mgr Michalak.

Obaj wymienieni dyrektorzy tych kombinatów byli absolwentami dodatkowych studiów stypendialnych w USA.

Kombinat PGR Nieradomowice koło Poznania kierowany przez inż. Apoloniego.

Osiągnięcia tych kombinatów wyniki produkcyjne i finansowe, socjalne były nam znane gdyż my jako kadra z wszystkich gospodarstw powiatu Kluczborskiego parokrotnie zwiedzaliśmy je i zostaliśmy z ich osiągnięciami zapoznani.

Można przyjąć że wyniki produkcyjne w Inspektoracie PGR Kluczbork od 01.07.1957 r. do 31.12.1972 r. były możliwie stabilne, lecz była stagnacja ( nie było takiego wzrostu produkcji jaką osiągnęły sąsiadujące kombinaty PGR ).

A zatem były też niższe wyniki finansowe.

Z chwilą powołania kombinatów produkcja w wszystkich dziedzinach systematycznie wzrastały załogi też dostawały tzw. trzynaste pensje ( wypracowano wysokie fundusze zakładowe, były miejsca w zasadzie dla wszystkich dzieci pracowników na koloniach.

Kombinat posiadał swój własny ośrodek wypoczynkowy, wybudowano w Biskupicach całe osiedle dla pracowników i przedszkole, w Kochłowicach, Dobiercicach i Paruszowicach wybudowano obiekty sportowe, w rejonie produkcyjnym powstał nowoczesny obiekt, przechowalnia i suszarnia zbóż.

W zasadzie wszyscy młodzi pracownicy mieli tą samą możliwość jak z produkcji roślinnej i zwierzęcej, jeżeli tylko chcieli podnosić swoje kwalifikacje zawodowe na zorganizowanych przez kombinat kursach co się równało z dyplomem robotnika wykwalifikowanego, a zatem byli wyżej wynagradzani.

Można by jeszcze dużo więcej wymienić tych osiągnięć tej epoki z działalności kombinatu.

Teraz przytaczam wyniki gospodarowania kombinatu Byczyna w latach 1976 - 1986 ,

dane te pochodzą z jednego sprawozdań kombinatu.

Efekty w poszczególnych latach:

Plony z 1ha 1976 r. 1986 r.

cztery podstawowe 40,1 q / ha 49,0 q / ha

zboża

rzepak 23,1 q / ha 35,0 q / ha

buraki cukrowe 264 q / ha 341 q / ha

Obsada zwierząt

na 100 ha w szt.

trzoda chlewna 133,8 156,2

bydło 90,6 71,2

owce 8 78

Produkcja mleka w

litrach od jednej

krowy na rok ------- --------

Sprzedaż dla państwa

w tonach

cztery podstawowe

zboża 3367 4308

rzepak 1830 2035

buraki cukrowe 5546 12961

ziemniaki 12144 7295

żywiec wołowy 840 635

żywiec wieprzowy 1064 1751

nawożenie mineralne

NPK 433 359

CAO 240 320

Wyniki powyższe mówią same za siebie, a kombinat stał się jeszcze bardziej stabilny.

Pomimo różnych wydarzeń politycznych, które miały w tym czasie miejsce powstał pierwszy rząd demokratyczny ( solidarnościowy ) i upadek systemu komunistycznego, rząd premiera mazowieckiego i prezydenta Lecha Wałęsy.

Kombinat pod wpływem tych wydarzeń swoimi osiągnięciami nie załamał się, jednak prezydent Lech Wałęsa uważał Państwowe Gospodarstwa Rolne jako relikt pozostałości po komunistycznym ustroju i dlatego w 30.11.1993 r. doszło do zakończenia działalności kombinatu PGR Byczyna i PGR w całym kraju.

Na miejsce ich została powołana ARWSP czyli Agencja Rolna Własności Skarbu Państwa. W Byczynie na miejsce kombinatu powstało ARWSP, którym w dalszym ciągu zarządzał były dyrektor kombinatu Byczyna inż. mgr Leszek Bugaj aż do przejścia na emeryturę, a później zarządzał inż. mgr Marian Salachna.

Ostatnim kierującym tą placówką już jako likwidator był inż. mgr Zygmunt Sikora, który nagle zmarł 06.03.2004 r. , od tego czasu biuro ARWSP na powiat kluczborski znajduje się w Oleśnie.

Wszystkie rejony produkcyjne które wchodziły w skład gospodarstw byłego kombinatu zostały przez ARWSP wydzierżawione różnych właścicielom osobom prywatnym jak i byłym załogom pracowniczym.

Dzierżawcy rejonów produkcyjnych:

Rejon produkcyjny Roszkowice Przedsiębiorstwo Handlowe ADRED SA,

Rejon produkcyjny Paruszowice - przedsiębiorstwo rolne AGRO - PAR Sp. z o.o. Paruszowice,

Rejon produkcyjny Kostów KOST.ROL. Spółka z o.o. Flora Praszka,

Rejon produkcyjny Proślice JAK-POL Spółka z o.o. Marciniszyn ,

Rejon produkcyjny Biskupice Ferma Drobiu Zalesie.

Państwowe Gospodarstwa Rolne zakończyły swoją działalność 30.11.1993 r., a ustawa z 29.12.1993 r. i na jej mocy utworzono Agencje Rolnictwa Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Nawiązując do działalności kombinatu PGR Byczyna w powiecie Kluczborskim i osiągniętych wyników produkcyjnych od 01.01.1973 r. aż do zakończenia działalności PGR to jest 30.12.1993 r. co ma w załączeniu zestawieniem za lata 1976/1986 wyników produkcyjnych, jak z produkcji roślinnej i zwierzęcej dotyczącej samego kombinatu PGR Byczyna. Warto się zastanowić co mogło być przyczyną uzyskania tych wysokich wskaźników produkcyjnych.

A zatem podkreślam według mnie, chociaż nie jestem upoważniony do oceny tego zagadnienia, sądzę iż wpłynęło na te osiągnięcia następujące czynniki:

Zorganizowanie w 1972 r. rejonów produkcyjnych ( łączenie gospodarstw ),

Przekształcenie tych rejonów produkcyjnych w samodzielne przedsiębiorstwa kombinat PGR Byczyna, Kombinat Wołczyn.

Oba te kombinaty zostały powołane pod nowym prężnym kierownictwem. Kombinat Byczyna był zarządzany przez inż. mgr Leszka Bugaj, a kombinat Wołczyn był zarządzany przez inż. mgr Bryska.

Wprowadzono śmiałe wdrażanie nowych technologii produkcji roślinnej i zwierzęcej.

W tym czasie było duża ilość środków finansowych na powstanie nowych inwestycji.

Największym skarbem były załogi, które miały możliwość podniesienia swojej kwalifikacji zawodowej i dały się zmobilizować do bardziej efektownej pracy, wyrazem tego były wyższe zarobki i nagrody z funduszu zakładowego.

Odmłodzona kadra inżynieryjno-techniczna z wyższym wykształceniem, która w latach 80-tych XX wieku była wielokrotnie większa niż w 1957 r. co na pewno pozytywnie zaowocowało.

W załączeniu zestawienia kadry inżynierów technicznych z wyższym wykształcenie, na dzień 01.07.1957 r. kiedy powołany został Inspektorat PGR Kluczbork ( na cały powiat ) , na 01.10.1980 r. mniej więcej na półmetku działania kombinatu w PGR Byczyna.

Zestawienie pracowników Inspektoratu Kluczbork z wyższym wykształceniem na 01.07.1957 r. :

inż. Władysław Stankiewicz dyrektor inspektoratu PGR Kluczbork,

inż. Lenszewski mechanizator PGR Kostów,

inż. Jerzy Frankiewicz zootechnik PGR Kostów,

inż. Jerzy Linowski agronom rejonu PGR Kostów,

inż. Stefan Trojan agronom rejonu PGR Kochłowice,

inż. Ludwig Kołatek kierownik PGR Krzywiczyny,

inż. mgr Irena Kudłacik zootechnik inspektoratu Kluczbork,

inż. Aleksander Leszczyński kierownik PGR Proślice.

Zestawienie pracowników z wyższym wykształceniem w kombinacie PGR Byczyna na 01.10.1981 r.:

inż. mgr Zygmunt Sikora dyrektor rejonu produkcyjnego Roszkowice,

inż. mgr Zdzisław Kaniewski zootechnik w PGR Roszkowice,

inż. Ryszard Wróbel dyrektor rejonu produkcyjnego Paruszowice,

inż. Józef Żurek zootechnik PGR Paruszowice,

inż. mgr Andrzej Janik dyrektor rejonu produkcyjnego Biskupice,

inż. mgr Edward Gąsiorski zootechnik PGR Biskupice,

inż. mgr Gąsiorska pracownik administracyjny PGR Biskupice,

inż. mgr Władysław Zawadzki dyrektor rejonu produkcyjnego Kostów,

inż. mgr Jan Fierst zootechnik PGR Kostów,

inż. Aleksander Leszczyński dyrektor rejonu produkcyjnego Proślice,

inż. mgr Leszek Bugaj dyrektor kombinatu PGR Byczyna,

inż. mgr Alfred Bereska zastępca dyrektora kombinatu PGR Byczyna,

inż. mgr Jerzy Jóźwiak zastępca dyrektora do spraw mechanizacji kombinatu PGR Byczyna,

inż. mgr Kazimierz Masternak zastępca dyrektora do spraw zootechniki kombinatu PGR Byczyna,

mgr Sobczyk zastępca dyrektora do spraw socjalnych kombinatu PGR Byczyna,

inż. mgr Irena Bugaj pracownik działu planowania,

mgr Wacław Dzięciołowski pracownik działu planowania,

mgr Lucjan Kędzia pracownik działu socjalnego,

inż. mgr Marian Salachna pracownik działu produkcji roślin,

inż. mgr Piotr Maciejewski pracownik działu produkcji roślin,

inż. mgr Zdzisław Benbenek inspektor BHP,

inż. Józef Niewiara nadzór budowlany,

inż. mgr Grzegorz Olszewski kierownik warsztatu naprawczego,

inż. mgr Ryszard Piotr Kurecko zastępca kierownika warsztatu naprawczego,

inż. mgr Zbigniew Wancel główny energetyk,

inż. Stanisław Bieliński kierownik budowy,

Małżeństwo lekarzy weterynarii Łagowscy którzy byli zatrudnieni w tym samym czasie w kombinacie PGR Byczyna.

inż. mgr Jan Gancarz ur. 1930 r. zmarł w 2008 r. był w latach 1970/1972 kierownikiem i dyrektorem inspektoratu PGR Kluczbork.

W związku z pogorszeniem stanu mojego zdrowia, zaniechałem szczegółowe objęcie w monografii Kombinatu PGR Wołczyn.